“Nee hoor. Ik heb geen stress.” Ik hoor het haar nog zeggen. Gaandeweg ons coachtraject bleek echter het tegendeel. Ze was een jonge moeder met twee kinderen onder de vier jaar. Zat in relatietherapie met haar partner. Had werk waarbij zij de hele dag door van klant naar klant reed en er geen tijd was om rustig te lunchen. Dat moest onderweg in de auto. Daarnaast hield ze ervan om in het weekend tot laat uit te gaan met vrienden waarbij het nodige genuttigd werd en dan heb ik het niet alleen over een glaasje wijn.
Stress hebben versus stress ervaren
Mijn klant ervaarde geen stress. Ze kon zich voor haar gevoel goed staande houden en goed met haar partner praten. Maar je kunt jezelf nog zo’n relaxed en optimistisch type vinden en zaken goed uitpraten, dat betekent NIET dat je geen stress hebt.
Je hoeft geen stress te ervaren om het wel te hebben.En dan bedoel ik dat jouw lichaam stress heeft. Jij zelf misschien helemaal niet voor je gevoel.
Je brein scant jouw buiten- én binnenwereld
Er is maar één echt belangrijke taak voor jouw brein en dat is jou veilig houden. Dit doet jouw brein door voortdurend te scannen.
De scan van jouw buitenwereld
Wat gebeurt er allemaal in de omgeving? Wat hoor, zie, voel, ruik en proef ik? Wat merk ik op? Je brein legt dat langs de lat van al jouw eerdere bewuste en onbewuste ervaringen. Op basis daarvan bepaalt jouw brein: pluis of niet pluis.
Wat wordt opgemerkt aan de mensen met wie jij in relatie staat? Je brein scant lichaamshouding, gezichtsuitdrukkingen en intonatie van de mensen om je heen. Klopt de informatie die je vanuit woorden en zinnen krijgt met wat er non-verbaal op te merken valt? Intuïtief voel je je soms bij mensen meteen op je gemak en soms totaal niet. Dat heeft hiermee te maken. Je brein merkt veel meer op dan jijzelf vanuit je ratio.
De scan van jouw binnenwereld
Werken jouw lichaamssystemen normaal? Denk aan al je organen en weefsels en de boodschappen die heen en weer gezonden worden tussen de verschillende systemen.
Hoe is jouw hartslag? Jouw hartslag is voor jouw brein een belangrijke raadgever. De tijd tussen de hartslagen varieert heel subtiel. Oppervlakkig gezien voelt je hartslag regelmatig als je stilstaat of zit, maar als je precies gaat meten dan is er altijd variatie. Je brein merkt subtiele veranderingen zeer goed op. Het merkt precies wanneer er sprake is van chaos of harmonie in het hartritme. En het bijzondere is dat je hartslag al chaotisch wordt bij onaangename emoties als beginnende irritatie/frustratie/twijfel/angst/schaamte/haast.
(Subtiele) Chaos in jouw hartritme leidt tot een stressreactie in jouw lichaam
Spieren spannen aan, je ademhaling wordt oppervlakkiger en sneller, bloeddruk stijgt, je zintuigen worden scherper afgesteld en stresshormonen worden afgegeven. Je lichaam maakt zich klaar voor een vecht- of vluchtreactie die wellicht straks nodig is.
Grote kans echter dat er geen sprake is van écht gevaar.
Kijk maar eens naar het voorbeeld van mijn klant. De hele dag door staat zij onder druk. Een huishouden en gezin managen, op het werk van hot naar her spoeden en zich continu aanpassen aan nieuwe situaties en mensen, een relatie waarin het niet lekker loopt, uitgaan tot diep in de nacht met de nodige middelen. Het kan niet anders dat haar brein de hele dag door signalen van ‘gevaar’ oppikt vanuit haar buitenwereld en binnenwereld. Ook al is er niet écht sprake van gevaar.
Het gevoel van stress went en wordt normaal
Het gemene is dat je niet beter weet. Je gedraagt je vaak al van jongs af aan op een bepaalde manier. Je rolt als vanzelf en langzaam in een bepaald leefritme en vindt dat je niet moet zeuren en moet doorgaan. Anderen kunnen het ook en het heeft geen zin om negatief te denken.
Je lichaam past zich altijd aan en de manier hoe jouw lichaam voelt als reactie op de onbewust stressvolle omstandigheden voelt bekend.
Logisch dus dat mijn klant geen stress ervaarde. De toestand waarin haar lichaam verkeerde kwam zo vaak voor, dus beschouwde zij dat als ‘normaal’. Maar 'normaal' betekent niet automatisch ook 'gezond'.
Nadelen als je lichaam veel stress heeft
De lijst is in feite eindeloos, maar een aantal belangrijke nadelen op een rijtje:
- jouw interne energievoorraad sijpelt weg
- je voelt je snel of standaard moe / opgejaagd en/of hebt een kort lontje
- je kunt minder creatief en flexibel met allerlei situaties omgaan
- je smacht naar koffie, zoet en vet eten of hebt altijd honger
- je valt makkelijk terug in oude gewoontes waar je eigenlijk vanaf wilt
- je bent gevoeliger voor (vage) fysieke klachten, blessures en ziektes en herstelt moeizamer
Kortom, op de lange termijn staat dit een gezond lichaam in de weg. Op de korte termijn staat dit een goed humeur, helder denken plus jouw wilskracht om snacks en andere verleidingen te weerstaan in de weg.
Dacht jij ook dat je een vrij stressloos leven had?
Of heb je juist een stressvol leven? Weet dat je zelf veel aan stress kunt doen.
Uiteraard blijven drukke, nare en stressvolle zaken op je pad komen, daar kunnen we helaas in een mensenleven niet omheen. Maar je kunt wel leren om bij jezelf te herkennen dat jouw lichaam stress heeft en daarnaast tools onder de knie krijgen om bij jouw brein aan te geven dat jij niet in gevaar bent.
Plan hier gratis en vrijblijvend een afspraak in als je het fijn vindt om even samen naar jouw leven en situatie te kijken. Dan kletsen we even en zoeken we uit wat jij nodig hebt om naar een rustiger, lichter, energieker en gezonder leven te komen.
PS: Leuk nieuwtje: Ik heb een nieuwe websitepagina. Speciaal voor mensen die wel wat hulp kunnen gebruiken bij stress, vermoeidheid en/of emotieregulering. Zonder de focus rondom afvallen of gezondere eet- en leefgewoontes. Bekijk hem hier.
