Eén van mijn jaarklanten appte laatst dat ze het deze vakantie toch wel lastig vond om niet te snoepen. Ze schreef: “De vorige vakantie ging het zo makkelijk, maar nu lijkt het wel of mijn lichaam schreeuwt om eten.”
De tips die ik haar in een gesproken audio appje gaf, deel ik ook in dit blog. Uit eigen ervaring weet ik namelijk dat vakanties een flinke uitdaging kunnen zijn. Mocht je dit herkennen dan hoop ik dat ik je met deze zes tips zo inspireer dat je na de vakantie vol vertrouwen op de weegschaal gaat staan.
Tip 1 Besef dat je brein in een ‘vakantieprogramma’ schiet
Ons menselijk brein is een uniek staaltje techniek dat gek is op energie besparen. Om die reden maakt het automatische programma’s van handelingen die je een paar keer uitvoert. Zeker als het resultaat van die handeling erg aangenaam was, is een automatisch programma in no time geboren. Zo’n programma wordt in je brein gekoppeld aan omstandigheden. Denk hierbij aan mensen, plekken, gevoelens, situaties, acties, geuren, geluiden etc. Slechts een kleine associatie in je gedachten, wat je ziet of meemaakt dat gelinkt is aan één of meer van deze omstandigheden doet in je brein al het automatische programma starten dat bij die omstandigheden hoort.
In je leven ben je waarschijnlijk al meermalen op vakantie geweest. Vroeger als kind met je ouders heb je misschien wel de mooiste vakanties beleefd, waardoor je als kind al een vakantieprogramma ontwikkelde. Aten jullie regelmatig een ijsje, gingen jullie uit eten na een dagje uit, was er altijd iets lekkers bij de koffie ‘omdat het vakantie is’, dan zal jij dit (onbewust) heel normale dingen vinden die bij vakanties horen. Later heb je dit vakantieprogramma verstevigd en gefinetuned met je ervaringen als tiener (alcohol!), jong volwassene en nu wellicht met het gezin.
Bij het idee van vakantie haalt jouw brein het ‘vakantieprogramma’ met alles erop en eraan uit het stof
Om vakantiekilo’s te voorkomen wil jij de komende vakantie waarschijnlijk juist minder (denken aan) snacken en meer gezonde keuzes maken. Maar ja, zodra je in ongeveer dezelfde omstandigheden verkeert als in eerdere vakanties heb je gewoon enorme zin in ijs, snoep, koek, borrelnoten, wijntjes, frites en frikandellen. Je lijf schreeuwt erom, want dat hoort er nou eenmaal bij! Schrik er dus niet van als dit gebeurt, terwijl je vóór de vakantie nog zo lekker bezig was, weinig behoefte had om te snaaien en je je sterk voelde. Het is niet zo dat jij ineens geen gezonde keuzes meer kunt maken. Het is maar het vakantieprogramma van je brein.
Tip 2 Ontwikkel een nieuw ‘vakantieprogramma’
De taak waar je nu voor staat: ontwikkel een nieuw vakantieprogramma. Observeer hoe je oude vakantieprogramma werkt. Wat denk je, wat doe je, wanneer heb je zin om te snacken, waar heb je dan vooral zin in, wat ‘hoort’ voor jou echt bij vakantie etc. En voel dan goed of je deze elementen in je nieuwe vakantieprogramma wilt hebben. Niets is verboden en alles mag, mits jij je er goed bij voelt en je de bijbehorende negatieve bijvangsten van die keuzes accepteert. Zie jij jezelf het liefst een glas water met bubbels bestellen in plaats van je derde wijntje, dan kun je dit als standaard opnemen in je nieuwe vakantieprogramma. En zo kun je stap voor stap een nieuwe vakantieprogramma vormgeven en deze gaan oefenen.
Tip 3 Een tandje minder is al een mooie stap richting je doel
Het voorbeeld dat ik aan mijn klant heb gegeven om het ontwikkelen van een nieuw programma relaxed te houden: Kijk eens naar je vroegere vakanties. Stel je maakte iets van minimaal vijf ongezonde keuzes op een dag (koek, wijn, ijs, chips, stokbrood met brie), breng dit eerst eens terug naar bv. twee keuzes op een dag. Nee, het is misschien nog niet je ideaal van nul tot één keer snacken op een dag, het is echter wel al een flinke stap in de goede richting, waarbij je wilskracht niet meteen onder vuur komt te liggen. Als je dit eenmaal onder de knie hebt, kun je altijd weer opnieuw naar je vakantieprogramma kijken en deze finetunen.
Tip 4 Houd je doel levendig voor ogen
Je brein kan maar een beperkte hoeveelheid informatie onthouden. Het zal altijd voor nuttige informatie kiezen die van pas kan komen in het kader van overleven. Het doel waarom jij wilt afvallen is echter niet nuttig. In tegendeel! Om dit doel te bereiken moet je brein juist extra inspanning verrichten. Nieuwe gedrag aanleren en ongemakkelijke gevoelens accepteren omdat je bepaalde dingen niet meer wilt doen (snacken, drinken) of juist wél wilt doen (bewegen, op tijd naar bed) is niet echt leuk en zeer oncomfortabel. Het komt je brein dus best goed uit om dit doel van afvallen en slank worden uit je werkgeheugen te kiepen, zodat er weer ruimte komt voor andere informatie.
Daarmee staat jouw doel je niet meer helder voor de geest en zullen je keuzes daar niet meer op gebaseerd zijn.
Ergens weet je wel dat het goed zou zijn als …, maar omdat er geen directe vurige noodzaak meer is, komt je brein met prachtige geloofwaardige smoesjes en hoppa, je gaat weer voor de bijl. Belangrijk is dus om je doel van een slanker, fitter en vitaler leven en hoe je je dan voelt levendig te herinneren, elke dag weer opnieuw. Help je brein eraan herinneren waarom hij ongemak voor lief mag gaan nemen: jouw toekomstige nieuwe ‘ik’ voelt zich echt heel fijn in d’r vel. Je doet dit met een ‘filmpje’ in je hoofd vol met kleur, geur, gevoel, geluid en beeld of maak een visionboard van afbeeldingen die passen bij hoe jouw toekomstige leven voelt en kijk hier met aandacht meerdere keren per dag na (minimaal voordat je naar bed gaat en als je net wakker bent).
Tip 5 Mag van jezelf ‘student’ zijn
Veel van mijn klanten willen alles in één keer goed doen. Een mindset die hen bij eerdere afval- en dieetpogingen juist van hun doel bereiken en behouden weghield! Bij één verkeerde of ongeplande keuze kwamen de fatale gedachten ‘Nu is alles verpest!’ en ‘Zie je, ik kan dit gewoon niet!’ naar boven. Om vervolgens alle remmen los te gooien en alles te eten wat los en vast zat. Maar ja, kun je van jezelf verwachten dat je alles in één keer goed onder de knie hebt? Verwacht je dat van een vriendin of van één van je kinderen? Nee toch? Hoezo verwacht je het dan wel van jezelf?
Je bent bezig aan het veranderen van je gedrag, dat is één van de lastigste dingen die je van jezelf en van je brein kunt vragen.
Ongeplande keuzes die niet samenhangen met jouw ideale versie gaan komen, geheid! Zie jezelf dus als een student van de studie ‘gezonde leefstijl’, met de vakken gedragsverandering, mindset, voeding, beweging, slaap, stress en ontspanning. Fouten maken is onlosmakelijk verbonden aan studeren en leren. Hiervan leer je en ontdek je wat wel en niet werkt. Gewoon evalueren, aanpassen en weer opnieuw testen. Dit alles zónder drama, want in je oude patronen vallen kan gebeuren. Dat is helemaal oké, ook op vakantie.
Tip 6 Vul je brein met alles wat je wél wilt
In het appje van mijn klant stond dat ze niet wilde snoepen. Het is logisch dat je vaak denkt aan alles wat je níet meer wilt. Helaas pikt je brein dit anders op dan je hoopt. Door bezig te zijn met alles wat je niet meer wilt (geen chocola, niet meer roken, niet meer zo laat naar bed, niet meer vijf biertjes, niet meer elke dag een ijsje) geef je je brein juist opdracht om hier wél mee bezig te zijn en hier meer van te willen. De kleine woordjes als geen, niet en nooit vallen namelijk weg naast de belangrijke en aantrekkelijke inhoudswoorden als chocola, roken, laat naar bed, vijf biertjes, elke dag een ijsje. Door te benadrukken wat je allemaal niet meer mag en wilt doen kan al snel het gevoel ontstaan dat je ‘niets meer mag’ en dat steeds maar weer gezonde keuzes maken een strijd is.
Wees vooral bezig met wat je wél wilt, wat je wél wil doen, wat je wél wil bereiken.
Luister naar de woorden/zinnen die je in je hoofd denkt en hardop uitspreekt naar anderen. Zodra je opmerkt dat je bezig bent met wat je niet of minder wil pas je je teksten aan met wat je wél wil. Op die manier voed je je brein met de acties die goed voor je zijn en waar hij meer van mag doen. Dan blijkt dat er best veel mogelijk is en je brein wordt ook beter in mogelijkheden zien. Dat geeft rust en een veel lichter gevoel. Nou, dit is een flinke rij aan tips. Welke tip springt er voor jou het meest uit?
Afvallen zonder dieet en daarna op gewicht blijven?
Heb je na je vakantie behoefte aan een plan dat je helpt met afvallen zonder dieet, op een gezonde en makkelijke manier, waarna je eindelijk niet meer aankomt? Vraag dan gratis en geheel vrijblijvend een Waarom val ik niet af - analyse aan. Dan kijken we samen waarom je vorige pogingen steeds mislukten en jij steeds jojo-de en onderzoeken we wat je nodig hebt om definitief met je overgewicht af te rekenen.