“Het is toch gek? Ik eet al jaren ongeveer hetzelfde. Vroeger kwam er geen gram bij en nu zie ik die weegschaal stiekem steeds een kilo meer aangeven en moet ik toch echt geloven aan een maatje meer tijdens het shoppen. Hoe kan dat nou?”
Een veel gehoord probleem bij 40plussers en ook ik kom er niet onderuit. Op het eerste gezicht lijkt er niets veranderd en toch is dat niet waar. Want binnen in je lijf gebeurt er wel degelijk iets, zonder dat je het merkt. Jarenlang. Sluipend. Totdat je het beseft en je je af vraagt hoe dit nou kan.
Komt de overgang er soms aan? Het zal wel aan de hormonen liggen. Tja, leeftijd hè. Niets aan te doen. Klopt! Nou ja, de eerste drie zaken zullen wellicht mee kunnen spelen. De laatste Niets aan te doen is niet waar. Er is van alles mogelijk, ook als je 40+ bent!
Heb je mijn vorige blog Elk jaar komt er een paar kilo bij nog niet gelezen? Start dan met dat blog, want in dit blog komen er wat technische zaken voorbij. Super interessant en voor iedereen die de 30 gepasseerd is een must om te lezen, zodat je nog op tijd kunt ingrijpen. “Ehhh, dat zal toch wel meevallen?” Oordeel zelf :)
Ik hoef geen bodybuilder te zijn of wasbordje te hebben
Driftig wiebelen de ‘kipfilets’ onder je bovenarmen als je je kinderen uitzwaait op het schoolplein. Na je 30e neemt je spiermassa langzaam bij beetje af. Dit spierverlies gaat verder dan hoe strak je er aan de buitenkant uitziet. De officiële term voor spierverlies door veroudering is sarcopenie. Het gaat om afbraak van spierweefsel waardoor je spierkracht en spierfunctionaliteit afnemen. De afbraak kan afnemen met wel 3 – 8% per 10 jaar. “Oh, per 10 jaar, dat gaat super langzaam.” denk je wellicht. Je zou maar op die 8% zitten, dan ben je op je 50e levensjaar wel 16% van je spierweefsel kwijt! Dat is aanzienlijk en tel er nog maar eens 20 jaar bij op, waarbij er een versnelling zit na je 60e.
Spiermassa afname heeft invloed op je lichaamssamenstelling, hormoonhuishouding en je verbranding.
Gevolg 1: Meer glucose wordt omgezet in vet > je vetmassa neemt toe.
Je spiermassa speelt een grote rol speelt in de koolhydratenomzetting. In mijn vorige blog schreef ik dat koolhydraten omgezet worden naar hun bouwstenen glucosemoleculen. Glucose wordt opgeslagen in de spieren en lever als er ruimte is. Is de ruimte vol, dan zet het lichaam deze waardevolle moleculen van snelle energie om in vet, zodat het mooi een voorraad heeft voor de koude en zware tijden met voedselschaarste. Zoals je nu vast snapt, als je spierweefsel gedurende vele jaren is afgenomen, kan je lichaam minder glucose in de spieren opslaan en zal het steeds meer glucose als vet opslaan.
Gevolg 2: Verminderde glucosetransporters > verhoogde bloedsuikerspiegel > kans op diabetes type 2 neemt toe.
Onder invloed van het hormoon insuline, gemaakt door je alvleesklier, zorgen deze transporters .ervoor dat de glucose snel in de weefsels komt. Door afname van je spierweefsel zijn er minder glucosetransporters. Je bloedsuikerpieken worden hoger, maar de glucose is ook langer in je bloed waar het schadelijk kan zijn voor de aderwanden én je lijf zal meer en langer insuline aanmaken. Dit laatste put de alvleesklier uit (verhoogde kans op diabetes type 2!) en zolang er insuline in je bloed is, zal je lichaam nóóit in de vetverbranding komen. Er is tenslotte snelle energie aanwezig in de vorm van glucose. Dat vet moet bewaard worden!
Het risico op diabetes type 2 en op hart- en vaatziekten hangt duidelijk samen met de afname van spierweefsel door leeftijd!
Gevolg 3: Je totale energieverbruik neemt af > de getallen van de weegschaal kruipen omhoog.
Je lichaam moet alle cellen in je lichaam ‘onderhouden’. Vetweefselonderhoud kost minder energie (kilocalorieën) dan spierweefselonderhoud. Als je spiermassa afneemt, zal je energieverbruik dus afnemen. Je stopt calorieën in je lichaam door voeding en drank. Aan de andere kant verbruik je calorieën door beweging, spijsvertering, denken en onderhoud. Wil je een gelijk gewicht houden, moet wat erin gaat en eruit gaat gelijk blijven. Wil je afvallen moet er een mild tekort aan calorieën zijn. Maar als je spiermassa afneemt, zal je lichaam steeds minder calorieën verbruiken en zal de balans steeds makkelijker en sneller doorslaan naar een calorie-overschot en dat betekent een toename van je gewicht.
Gevolg 4: Je botdichtheid neemt af als je spiermassa afneemt > botontkalking, ook wel osteoporose.
Als je botten strak staan onder de spierspanning, zal je lichaam signalen krijgen dat het sterke botten moet maken. Doe je veel spierversterkende oefeningen, zullen er signalen komen dat de botdichtheid eveneens moet toenemen om die spierkracht aan te kunnen. Andersom werkt het ook. Neemt de spiermassa af, dan hoeven botten niet zo sterk te zijn en zal de botdichtheid afnemen met als gevolg brozere botten.
Gevolg 5: Je immuunsysteem ‘back-up’ raakt verzwakt > minder fysieke veerkracht.
Als je ziek bent, veel stress hebt of gewond bent, dan doet je lichaam een groot beroep op de voorraad eiwitten voor herstel. Indien er onvoldoende eiwitten vanuit voeding binnenkomt (en dat is vaak het geval!), zal je lichaam spierweefsel afbreken om aan voldoende eiwitten te komen. Als je spiermassa door leeftijd is afgenomen, zal ook de reservevoorraad eiwitten voor herstel aanzienlijk kleiner zijn, waardoor je lichaam minder veerkrachtig is in tijden van gezondheidsproblemen en stress. Naarmate we ouder worden neemt het risico op een ziekte of operatie toe, dus zo’n eiwitten back-up kan van levensbelang zijn!
Zie jij jezelf gezond, fit en vitaal oud worden?
Sarcopenia is te voorkomen en zelfs te herstellen!
Het lijkt zo onschuldig dat je iets minder sterk en strak bent dan vroeger, dat er kipfiletjes onder je bovenarmen bungelen en dat er elk jaar een paar kilo bijkomen. De gevolgen van de afname van je spiermassa liegen er echter niet om zoals je hebt gelezen.
Gelukkig voor ons is ons lichaam een ingenieus systeem dat zich aanpast aan wat jij van het lijf vraagt. JAWEL, ER IS HOOP! Wat jij kunt doen om je spiermassa te behouden of zelfs te zorgen dat je spiermassa weer toeneemt, lees je in mijn volgende blog!
Kipfilets en een hangbuik zijn niet de enige gevolgen van het afnemen van je spierweefsel. Wist jij eigenlijk dat het afnemen van je spiermassa nog zoveel andere gevolgen had? Welk gevolg verrast je het meest? Super als je dit met me wilt delen. Mail me op info@annscoaching.nl of laat onderaan het blog een reactie achter.
