Persoonlijk vind ik feestdagen als kerst, Oud & Nieuw, Pasen en verjaardagen gezellig, maar ik zie er ook wel tegenop. Eten neemt altijd een belangrijke plek in. Niet zomaar eten, maar feesteten en véél eten. Eigenlijk is eten verbonden aan bijna alle activiteiten die we alleen of met anderen ondernemen. Van het gezellige speculaasje bij de koffie tot een frites mayo in het laatste uur van een bruiloftsfeest. Van ‘ruim voorzien van koekjes, chocolaatjes en uitgebreide lunch’ cursusdagen van het werk tot het aanbieden van iets lekkers aan ons bezoek. En je ook nog eens schuldig voelen als je niets bijzonders hebt als het bezoek onverwachts voor de deur staat.
Maat houden bij het zien van al dat lekkers is niet mijn sterkste kant
Deels is dat aangeleerd gedrag dat er bij mij al vroeg ‘ingetraind’ is en deels is dat een overlevingsstrategie van ons brein. Ons brein reageert sterk op het zien, ruiken, horen, proeven en voelen van lekker eten. Eten betekent overleven! En lekker eten betekent een fijn gevoel! Het zien van een prachtig chocoladetaartje dat uitpuilt van de chocoladestukjes start een heel proces binnen in mijn brein. Het activeert eerdere ervaringen van het eten van chocoladetaart en ik kan mij de zoet- en smeuïgheid met bijbehorende geur- en smaaksensatie direct voor de geest halen. Hongerhormonen worden opgeschroefd wat de zin in dit prachtige lekkers nog meer doet toenemen. Het water loopt me letterlijk in de mond, want mijn speekselproductie neemt toe, klaar om die verleidelijke berg aan koolhydraten, vetten en eiwitten te verorberen.
Op een feestdag word je steeds opnieuw verleid
Eén lekker chocoladetaartje kan natuurlijk prima. Op een feestdag is dit taartje echter niet jouw enige moment dat je voor de keuze staat ‘wel of niet nemen’. De gastvrouw heeft extra haar best gedaan om haar gasten te verwennen en tovert het ene na het andere lekkers uit haar keuken. Elke keer weer opnieuw speelt zich het bovenstaande proces af. Natuurlijk weet je dat je ‘nee’ mag zeggen, dat een appel gezonder is en dat al dit lekkers je niet naar je doel brengt. Maar ach… deze keer kan het toch nog wel? Morgen (of 1 januari) ga je er dan weer goed opletten en dit keer écht.
Bewapen je tegen de verleiding
Als je dit herkent en je wilt beter leren omgaan met de overvloed aan lekkers en niet meer overeten, dan heb ik een waardevolle oefening voor je. Bij deze tool is het enige wat je nodig hebt wat tijd en je voorstellingsvermogen. En voordat je in paniek raakt dat je niet kunt visualiseren: Als jij uit 100 sleutelbossen je eigen sleutelbos herkent en in het donker bij je eigen huisdeur eindigt, dan heb je ruim voldoende voorstellingsvermogen tot je beschikking.
Stap 1
Bedenk voor jezelf waar het bij dit soort feesten voor jou om draait. Is het de gezelligheid, het samenzijn, tijd maken voor elkaar? Of is het toch meer het (speciale) eten? Neem hiervoor even de tijd, denk terug aan een aantal feestdagen en schrijf alles op wat je leuk en belangrijk vindt, zodat je een goed beeld te krijgt.
Stap 2
Is eten voor jou onlosmakelijk aan dit soort activiteiten verbonden? (Dat kan ik me zeker voorstellen!) Bedenk dan eens wat je de afgelopen jaren moeilijk vond bij dit soort momenten en waar wil je eigenlijk niet meer tegenaan lopen? Waar baal je steeds weer van? Schrijf dit allemaal op en maak hier voor jezelf een soort zwart wit film van. Je zit in de bioscoop en je ziet jezelf op het filmdoek in allerlei situaties met eten. Hoe voel je je als je ziet dat je weer voorbij je eigen grenzen gaat? Hoe voelt je lijf als je buik tot de nok toe gevuld is, flink borrelt en op ontploffen staat van alle vette en zoete dingen die je hebt gegeten? Welke gedachten denk je over jezelf, over de situatie of over anderen? Wil je dit weer? Word je hier blij van? Wat zegt de weegschaal over een jaar of over vijf jaar als je zo doorgaat? En nog belangrijker, hoe zie jij eruit als je zo doorgaat? En hoe voel je je dan? Wat denk je dan? Wat kan je dan nog wel en wat niet meer?
Stap 3
Sta eens stil bij hoe je je op zo’n feestdag wél wilt voelen en hoe verloopt zo’n dag dan? Dit keer zit je letterlijk ín de film. Heb je wel eens rondgelopen met een virtual reality bril? Dat voelt exact hetzelfde. Je bent in je eigen virtual reality wereld. Je zit je in je eigen lijf en kijkt vanuit je eigen ogen de wereld in. Je ziet, hoort en doet alsof je alles echt meemaakt. Maak het beeld zo levendig, kleurig, mooi en zo echt mogelijk. Je kiest bewust en eet alleen wat je oprecht lekker vindt en je voelt de trots en het vertrouwen wat dit met je doet. Je geniet bewust van de gezelligheid, de mensen en het eten. Elke hap is een feestje van smaken in je mond en op het moment dat je opmerkt dat je maag voldoende verzadigd is stop je met een goed gevoel. Je zegt ‘nee’ tegen de gastvrouw als ze voor de tweede ronde langskomt en weerstaat de druk als ze zegt dat ze het speciaal voor jou gemaakt heeft. Je buik is rustig, aangenaam gevuld en het is goed. Je hebt vertrouwen in de cijfers van de weegschaal en je toekomst. Je voelt de positieve kracht van keuzes die je maakt. Schrijf dit scenario ook uit met pen op papier. Je maakt het scenario dan veel krachtiger en echter.
Stap 4
Gebruik je scenario van stap 3. (Zo’n scenario kun je voor elke uitdagende situatie maken en dat hoeft niet eens met eten te maken te hebben). Start een aantal dagen van te voren (bijvoorbeeld elke ochtend als je wakker wordt) met het bewust doorlezen en inbeelden van het scenario (in virtual reality stijl) van hoe je je wilt gedragen, welke keuzes je maakt. In kleur, geur, gevoel en geluid. Voel in je lijf wat dit bij jou van binnen te weeg brengt. Ervaar je een warm gevoel of een tinteling van blijdschap en trots van binnen of iets anders? Focus je hierop en vergroot het uit. Op de dag zelf doe je dit een paar keer. In de ochtend, middag en zeker vlak voordat je voor het feestelijke moment staat. Herinner jezelf en je brein eraan hoe jij je wilt voelen en welke gedachten en welk gedrag hierbij hoort. De kans dat je de keuzes maakt zoals je de afgelopen dagen hebt bedacht is nu aanzienlijk groter dan zonder deze visualisatie-oefening. Bij moeilijke keuzemomenten haal je die positieve film voor de geest en ervaar je het gevoel weer wat het je brengt, haal diep adem en zeg nee en kies wat je in je hart wilt. Je zult zien dat het lukt.
Deze tool maakt slim gebruik van je brein!
Je brein maakt namelijk geen onderscheid tussen de werkelijkheid en wat in je hoofd gebeurt. Je brein ervaart dit scenario alsof je écht deze keuzes maakt en hier echt blij, trots of relaxed van wordt. Door in gedachten steeds de keuzes te maken die je wilt, train je je brein om die dingen te kiezen die jij echt wilt. Daarnaast wil je brein graag dat jij je goed voelt en als jij je keer op keer tijdens het afdraaien van het gewenste scenario in gedachten lichaamssensaties van trots, licht en fijn ervaart, dan helpt dit om in de werkelijkheid ook die keuzes te maken die je richting dit gevoel helpen.
Werkt deze tool meteen en altijd?
Misschien niet. Het ligt eraan hoe vaak en hoe intens je het scenario in je gedachten oefent. Verder ben je een mens met diep ingesleten patronen en overtuigingen. Loopt het toch niet helemaal zoals je wilde? Kijk na afloop altijd naar de momenten die wél goed gingen en vier al deze momenten. Wedden dat het er meer dan ooit waren? Wees je bewust van de strategieën die je toen hebt toegepast, want deze zijn het waard om vaker in te zetten. Hoe vaker je de tool toepast, hoe beter je erin wordt en hoe fijner het voelt om die keuzes te maken die jíj wilt. Merk je dat je er in je eentje niet helemaal uit komt? Het inbeelden lukt niet goed of hebt eigenlijk geen idee hoe je je gewenste scenario moet vormgeven? Neem dan gerust even contact met me op, dan kijk ik graag en geheel vrijblijvend even met je mee.
Go for it! Annoesjka
PS: Lukt het jou wel om ‘nee’ te zeggen en om met een positief gevoel de feestdagen door te komen? Welke dingen helpen jou erbij?